Avqustun 10-da Mədəniyyət kanalında “Vətənim” verilişinin Azərbaycanın görkəmli yazıçısı, maarifçisi, şairi,  filosofu və ictimai xadimi, Azərbaycan dramatrugiyası və Azərbaycan ədəbiyyatında ədəbi tənqidinin banisi Mirzə Fətəli Axundzadənin yaradıcılığına həsr  olunmuş növbəti buraxılışı yayımlanıb.

Veriliş AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin direktoru, akademik Rafael Hüseynovun təqdimatında nümayiş olunub.

R.Hüseynov Şəkidə dünyaya göz açmış böyük mütəfəkkir M.F.Axundzadənin 13 yaşınadək ailəsi ilə birlikdə Cənubi Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində yaşadığını, 1825-ci ildə isə anası ilə Şəkiyə qayıtdığını bildirib. Qeyd edib ki, Azərbaycan ədəbiyyatında azad düşüncə tərzinin ən böyük nümayəndəsi olan M.F.Axundzadə bədii yaradıcılığına “Səbuhi” təxəllüsü ilə şeirlə başlamışdır.

Əlavə edib ki, bir çox dillərə yiyələnən görkəmli mütəfəkkir fransız və rus dillərində yazdığı kitablarda “Axundov”, fars, ərəb və Azərbaycan dilində yazdığı bütün əsərlərində isə “Axundzadə” imzasından istifadə etmişdir.

Akademik vurğulayıb ki, M.F.Axundzadənin qələmində yeni tarix içərisində Azərbaycanın təzə yolu cızılıb. Böyük mütəfəkkir öz qələmi ilə xalqı oyatmaq, maarifləndirmək missiyasını yerinə yetirib. Mirzə Fətəlinin maarifçi-realist görüşləri Azərbaycan ədəbiyyatının sonrakı inkişafında müstəsna rol oynayaraq, Azərbaycan ədəbiyyatında çağdaş Qərb ədəbiyyatı janrları olan dram, roman, hekayə, novella, povest, poema və s. yazılmasına güclü təsir göstərib. 

R.Hüseynovun sözlərinə görə, Gəncədə olduğu müddətdə Mirzə Şəfi Vazehdən dərs alan Mirzə Fətəli müəlliminin təsiri ilə ruhani olmaq fikrindən daşınaraq dövlət qulluğuna girməyi qərara alıb. Səfərdən qayıdan əmisi onun niyyətini bildikdə Tiflisə gətirib Qafqazın baş hakimi Baron Rozenin dəftərxanasında tərcüməçi şagirdi vəzifəsinə təyin etdirmişdir. Burada o, rus dilini də mükəmməl öyrənmiş, işində bacarıq və səy göstərərk tərcüməçi vəzifəsinə keçirilmişdir. 

O, həmçinin 1859-cu ildə Tiflisdə dahi yazıçının Azərbaycan dramnəvisliyinin ilk abidəsi olan “Təmsilat” adı altında birləşdirilmiş altı komediyasının nəşr olunmasından, 1873-cü il mart ayının 9-da M.F.Axundzadənin “Hacı Qara” pyesinin tamaşaya qoyulması ilə Azərbaycan teatrının yaranmasından, o cümlədən M.F.Axundzadəyə qarşı edilən etinasızlıq və qəddarlıqlardan bəhs edib. R.Hüseynov “Molla Nəsrəddin” jurnalının 1911-ci ildə nəşr edilən bir sayının Mirzə Fətəliyə həsr olunduğunu diqqətə çatdırıb.

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.nizamimuseum.az saytına istinad zəruridir.