Dekabrın 15-də AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin Elmi şurasının cari il üçün sonuncu iclası keçirilib.  Gündəlikdə qoyulmuş əsas məsələ 2021-ci ilin yekunlarına dair hesabatın müzakirəsi olduğundan iclasda muzeyin Elmi şurasının üzvləri ilə yanaşı, Humanitar və İctimai Elmlər Bölməsinin nümayəndəsi kimi AMEA-nın müxbir üzvü Tehran Mustafayev də iştirak edib.

Muzeyin baş direktoru, akademik Rafael Hüseynov toplantını giriş sözü ilə açaraq,  2021-ci ilin Azərbaycan xalqı üçün tarixi qələbə ili olduğunu vurğulayıb: “Qarabağın işğaldan azad olunması uğrunda ötən il qazanılmış qələbəni bu il Azərbaycan xalqı təntənə ilə bayram etdi. Bu tarix Azərbaycan insanı üçün çox fərəhli bir hadisə oldu”. Akademik qeyd edib ki, işğaldan sonra Nizami muzeyinə sığınmış Xurşidbanu Natəvan adına Qarabağ filialı da ən yaxın gələcəkdə məhz əsas məskəni olan Şuşada öz fəaliyyətini davam etdirəcək.

Bildirilib ki, “Nizami Gəncəvi ili” kimi elan edilmiş 2021-ci il Azərbaycanda və onun sərhədlərindən  kənarda dahi şairin öyrənilməsini, təbliğini genişləndirən yeni dalğa ilə müşayiət olunub. Hesabat iclasında AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin də bu istiqamətdə yerinə yetirdiyi əsas işlər diqqətə çatdırılıb.

Muzeyin elmi katibi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Nuranə Əsədullayeva il ərzində görülən işlər barədə iclas iştirakçılarına məlumat verib.

Məruzəçi qeyd edib ki, hesabat ili ərzində Nizami muzeyində “Nizami Gəncəvi ”Xəmsə”sinin Şərq, Qərb ədəbi əlaqələrində yeri və yaratdığı yeni istiqamətlər” adlı beynəlxalq elmi konfrans (25-27 noyabr), “Qüvvət elmdədir başqa cür heç kəs, heç kəsə üstünlük eyləyə bilməz” mövzusunda onlayn elmi-praktik konfrans, (27 mart) “Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illiyinə həsr olunan respublika gənclər konfransı” (7 oktyabr) keçirilmişdir.

“Nizami Gəncəvi-880” istiqamətində nəşr olunmuş əsərlər sırasında muzeyin “Komparativistika və bədii tərcümə” şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Şəfəq Əlibəylinin “Nizami «Xəmsə»sində akustik obrazlar (linqvopoetik təhlil)” adlı kitabı xüsusi diplom və təltiflərə layiq görülmüşdür.

Bildirilib ki, ümumilikdə cari il ərzində Nizami və onun yaradıcılığı ilə bağlı 65 məqalə və tezis çap edilmiş, muzeydə və muzeydən kənar 61 konfrans və tədbirdə məruzələr və çıxışlar edilmişdir.

Hesabat məruzəsində muzeyin baş direktoru, akademik Rafael Hüseynovun müəllifliyi və təqdimatı ilə Azərbaycan Televiziyasının “Mədəniyyət” kanalında yayımlanan “Vətənim” ədəbi-publisistik verilişlər silsiləsi də diqqətə çatdırılıb. Verilişin 31 may buraxılışının məhz Nizami Gəncəvinin Leninqradda keçirilmiş 800 illik yubileyindən bəhs etməsi vurğulanıb.

Nuranə Əsədullayeva onu da qeyd edib ki, mövcud məhdudiyyət şəraitinə uyğun olaraq il ərzində muzeyin ekspozisiyası üzrə onlayn formatda 25 (Azərbaycan dilində -15, rus dilində - 10), əyani şəkildə isə  46 (Azərbaycan dilində - 24, rus dilində - 15, ingilis dilində - 3, ərəb dilində - 4) izahat aparılmışdır.

Hesabat dövründə “Nizami Muzeyinin zallarına videoekskursiyalar” layihəsi əsasında 5 dildə - Azərbaycan, rus, ingilis, fars və ərəb dillərində həyata keçirilən, muzeyin Youtube kanalında və rəsmi nizamimuseum.az saytında yerləşdirilmiş virtual ekskursiyalar vasitəsilə tamaşaçılar muzey ekspozisiyası ilə tanış olmuşlar.

Diqqətə çatdırılıb ki, hesabat ilində muzeyin əməkdaşları bir sıra elm, mədəniyyət və təhsil müəssisələrində muzeyşünaslıq və elmin bu və ya digər problemlərinə həsr edilmiş dəyirmi masalarda, konfranslarda, görüşlərdə həm ənənəvi, həm də virtual şəkildə iştirak etmişlər.

Qeyd edilib ki, il ərzində muzeydə 7 kitab nəşr edilmiş, 7 kitab və jurnal redaktə olunaraq işıq üzü görmüşdür. Muzey əməkdaşlarının müxtəlif elmi məcmuələrdə, qəzet və jurnallarda ümumilikdə 171 məqaləsi (o cümlədən xaricdə 26) dərc olunmuşdur. Muzey əməkdaşları 161 beynəlxalq, respublika səviyyəli konfranslarda, elmi sessiya və tədbirlərdə məruzələrlə iştirak etmişlər.

Daha sonra bildirilib ki, ölkə Prezidentinin Aşıq Ələsgərin 200 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında sərəncamına müvafiq olaraq muzeydə “Sazın şairi” adlı elmi sessiya keçirilmiş, sənətkarın irsini, həyat yolunu tanıdan məruzələr dinlənilmişdir.

İclasda, həmçinin muzeyin beynəlxalq əlaqələrindən də bəhs olunub. Nəzərə çatdırılıb ki, Oksford Akademiya İttifaqının üzvü kimi muzeyin baş direktoru Rafael Hüseynov İttifaqın xətti ilə keçirilən vitual tədbirlərdə iştirak etmiş, Avropa Şurası Parlament Assambleyasının Mədəniyyət, Elm, Təhsil Komitəsinin xətti ilə təşkil edilən beynəlxalq kollokviumlarda və videokonfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir.

Həmçinin oktyabr, noyabr aylarında Rusiya Federasiyasının Azərbaycandakı səfiri Mixail Boçarnikov və səfirlik əməkdaşları,  Rusiya Elmlər Akademiyasının prezidenti akademik Aleksandr Sergeyev və nümayəndə heyəti muzeyin Mərdəkan qəsəbəsində yerləşən S.Yesenin adına Rusiya-Azərbaycan Ədəbi Əlaqələri Mərkəzini ziyarət etmiş, ekspozisiya haqqında məlumat almışlar.

Daha sonra bildirilib ki, hesabat ilində akademik Rafael Hüseynov və Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin İslam Tədqiqatları Mərkəzinin direktoru Damir Muxeddinov arasında görüş keçirilmiş, elmi-praktik və akademik əməkdaşlıq haqqında qarşılıqlı memorandum imzalanması qərara alınmışdır.

Məruzəçi onu da əlavə edib ki, 2021-ci ildə AMEA Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində fəaliyyət göstərən ED 1.31 qeydiyyat nömrəli Dissertasiya şurasında Ədəbiyyat nəzəriyyəsi, ədəbi təhlil və tənqid, Azərbaycan ədəbiyyatı, Dünya ədəbiyyatı (İran ədəbiyyatı) və Mətnşünaslıq (mənəvi irsə dair qədim əlyazmaların toplanması, tədqiqi və nəşri) ixtisasları üzrə müdafiələr keçirilmişdir. Hesabat ili ərzində muzeyin əməkdaşları və doktorantlarından həm bu, həm də digər şuralarda ümumilikdə 7 nəfər müxtəlif ixtisaslar üzrə fəlsəfə doktoru dissertasiyalarını müdafiə etmişlər.

Sonda hesabat ətrafında geniş müzakirələr aparılıb və muzeyin cari ildəki  fəaliyyəti qənaətbəxş hesab edilib.