Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti, AMEA Humanitar və İctimai Elmlər Bölmələri və İraq-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin  təşkilatçılığı ilə 15-16 aprel 2024-cü ildə Məhəmməd Füzulinin 530 illik yubileyinə həsr olunmuş “Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzuli müştərək müsəlman mədəniyyətinin yetirməsi kimi” adlı beynəlxalq elmi konfrans keçirilib. Konfrans Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Məhəmməd Füzulinin anadan olmasının 530 illiyinin qeyd edilməsi münasibətilə imzaladığı 25 yanvar 2024-cü il tarixli  Sərəncamı əsasında təşkil edilib.

Beynəlxalq konfransın açılış mərasimi AMEA-nın əsas binasında dairəvi akt zalında baş tutmuş, konfransı Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse-prezidenti, akademik Z.M.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru, akademik Gövhər Baxşəliyeva giriş sözü ilə açıb. Plenar iclasdan əvvəl ümummilli lider Heydər Əliyevin Məhəmməd Füzulinin 500 illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli mərasimdəki çıxışının səsləndirildiyi videoçarx nümayiş etdirilib.  

 Konfransın açılış mərasimində Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti, akademik İsa Həbibbəyli, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri Anar, İraq Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin direktoru, İraq-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin sədri, professor Mutaz Muhyi Əbdülhəmid, İraq Mədəniyyət Nazirliyi nəzdində  Türkman Mədəniyyət Mərkəzinin sədri, “Türkman Mədəniyyəti” jurnalının baş redaktoru doktor Sabah Kərküklü,  Özbəkistanın Əlişir Nəvai adına Daşkənd Dövlət Özbək dili və Ədəbiyyatı Universitetinin professoru Nurbay Cabbarov, Rusiya Elmlər Akademiyası M.Qorki adına  Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, Moskva Dövlət Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun professoru Abuzər Bağırov, Özbəkistan Respublikası Əndican Dövlət Universitetinin professoru Salimaxon Mirzoyeva, AMEA akad. Z.M.Bünydov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, dosent Ruhəngiz Cümşüdlü Füzuli yaradıcılığının müxtəlif istiqamətləri mövzusunda məruzələrlə çıxış ediblər.  Akademik G. Baxşəliyeva Milli Elmlər Akademiyasında dahi şairin ölməz yaradıcılığının daim diqqət mərkəzində olduğunu, son illərdə Füzuli yaradıcılığının tədqiqinə həsr olunmuş əsərlər içərisində  Şəfəq Əlibəylinin “Füzulinin farsca divanı: linqvo-poetik özəlliklər”,  Aydın Abıyevin “Füzuli və Türkiyə poeziyası” və  Ruhəngiz Cümşüdlünün “Füzulinin ərəbcə poetik irsi” adlı monoqrafiyalarının əhəmiyyət kəsb etdiyini vurğulayıb.

“Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzuli müştərək müsəlman mədəniyyətinin yetirməsi kimi” adlı beynəlxalq elmi konfransda Azərbaycan, Türkiyə,  Özbəkistan,  Rusiya Federasiyası, İraq daxil olmaqla  səkkiz ölkədən alim və tədqiqatçılar iştirak edib. Konfrans öz işini iki gün ərzində on iki paneldə  müxtəlif çıxış və müzakirələrlə davam etdirib.

Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyininəməkdaşları konfransda iştirak edərək məruzələrlə çıxış ediblər. Konfransın bölmə iclaslarından biri  muzeyin “Komparativistika və bədii tərcümə” şöbəsinin müdiri, filologiya elmləri doktoru, professor Şəfəq Əlibəylinin moderatorluğu ilə keçirilib. Bu bölmədə Ş.Əlibəyli “Məhəmməd Füzulinin farsca divanının linqvopoetik özəllikləri”  adlı məruzə ilə çıxış edib. Filoloq-alim öz çıxışında Füzulinin farsca divanının dil və üslub xüsusiyyətlərindən bəhs edərək şairin türk ədəbi dilinin inkişaf tarixində mühüm rol oynadığını vurğulayıb. O, öz çıxışında Füzulinin həm türkdilli, həm də farsdilli poeziyanın ən gözəl bədii-estetik vasitələrindən istifadə etməklə  zəngin əsərlər yaratdığını və bu baxımdan onun şeir “Divan”ın xüsusi linqvopoetik özəlliklərə malik olduğunu qeyd edib.

Muzeyin “Beynəlxalq əlaqələr və dünya muzeyləri” şöbəsinin böyük elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Gülnar Əqiq  “Füzuli əsərlərində klassik ədəbi ənənələrin inikası” mövzusunda məruzəsində Füzulinin öz dərin məzmunlu və yüksək səviyyəli bədii əsərləri ilə klassik Şərq poeziyasının ədəbi ənənələrini davam etdirmiş, zərif, incə mətləbləri ehtiva edən şeirlər qələmə aldığını qeyd etmiş, şairin yaradıcılığında müxtəlif mövzularda yazmış оlduğu qəsidələrin öz bədii təsiri, fəlsəfi mahiyyəti baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıdığını bildirmişdir. O, çıxışında klassik Şərq ədəbiyyatının ən gözəl ənənələrini öz yaradıcılığında davam etdirmiş Füzulinin  yaratdığı orijinal əsərlərdən  birinin “Ənisül-qəlb” qəsidəsi olduğunu vurğalyaraq qəsidənin ideya-məzmun xüsusiyyətlərindən bəhs etmişdir.

Muzeyin “Beynəlxalq əlaqələr və dünya muzeyləri” şöbəsinin elmi işçisi Natəvan Bağırova konfransda “Mütənəbbi və Füzuli qəsidələrində məmduha münasibət” mövzusunda məruzə etmişdir. O, Abbasilər dövrü ədəbiyyatının görkəmli şairlərindən olan Əbu Tayyib əl-Mütənəbbi ilə böyük Azərbaycan şairi Füzulinin bədii yaradıcılığı arasında müqayisələr apararaq hər iki şairin qəsidə janrında mükəmməl örnəklər yaratdığını qeyd etmişdir. Məruzəçi şairlərin mədhiyyə-qəsidələrini müqayisə edərkən hər iki şairin əsərlərinin oxşar və fərqli cəhətləri olması ilə yanaşı, onların bədii irsinin ümumbəşəri əhəmiyyət daşıdığını bildirmiş və öz sələfindən fərqli olaraq Füzulinin mədhiyyələrinin mahiyyətində heç bir şəxsi təmənna və istəyin olmadığını vurğulamışdır.

İki gün ərzində davam edən elmi konfransın sonunda iştirakçılara sertifikatlar və konfrans materiallarının əksini tapdığı tezislər toplusu təqdim edilib.

 © Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.nizamimuseum.az saytına istinad zəruridir.