Keçmişlə görüş Avg 31, 2025 | 10:58 / Yeni nəşrlər
Böyük Mirzə Fətəlinin adını daşıyan Baş Kitabxanamızda başqa istiqamətdə axtarışlar aparırdım. Ancaq 1 saat artıq vaxtım olduğundan gənckən İkinci Dünya müharibəsində həlak olmuş, dayım Kamal Muxtarov haqqında "bəlkə o vaxt haqqında nəsə yazıblarmış" ehtimalı ilə Kürdəmir rayonunda çıxmış "Qalibiyyət yolu" qəzetinin 1930-cu illərin sonları, 1940-cı illərin başlanğıcındakı dəstlərini sifariş etdim.
Və məni həm heyrətləndirən, həm sevindirən, həm də təəssüfləndirən bir silsilə yazıya rast gəldim.
1940-cı ildə Kamalın 17 yaşı varmış, amma artıq mahir tarzən və mədəniyyət təşkilatçısı kimi yaxşı tanınırmış.
Bunu mənə irəlicədən bəlli olan ailə xatirələrinə əsasən deyil, indi tapdığım yazılara arxalanaraq təqsdiqləyirəm.
O yazılardan biri 1940-cı ilin martında çıxıb.
Məndə xoş təəccüb oyadan bu oldu ki, 1940-cı ilin rayon qəzetində yerli fotolara da rast gəldim.
İş ondadır ki, 1930-1940-cı illərdə rayon qəzetləri adətən Bakıdan onlara klişesi hazır göndərilən fotoları çap edərdilər. Sonralar - 1950-1960-cı illərdən bu iş nisbətən sahmana düşdü. Həftədə-ongündə bir rayon qəzetlərinin hansısa əməkdaşı çap edilməsi nəzərdə tutulan fotoları yığıb Bakıya aparardı, sinkoqrafiya sexində hazırlanan klişeləri götürüb 1-2 gün sonra geri qayıdardı. Ona görə də Kürdəmir qəzetində 1940-cı ilin 5 mart sayında yerli şəkli görəndə bunu ovaxtkı rayon qəzetçiliyi üçün irəliləyiş kimi qavradım. Həm də bu bir ilk idi. Çünki 1939-1938-ci ilin qəzetlərində bir dənə də olsa yerli foto yox idi. Məni çox sevindərən
həm də bu oldu ki, o dərc edilən fotonun mənə birbaşa aidiyyəti vardı. Orda dayım Kamal Muxtarovun rəhbərlik etdiyi ansambl əks olunmuşdu.
Həvəsə gəlib növbəti nömrələri vərəqləməyə başladım, xeyli başqa maraqlı yazılarla rastlaşdım.
Yazılardakı tanış adlarla rastlaşdıqca bir tərəfdən sevinirdimsə, digər tərəfdən də heyfslənirdim ki, niyə bu qəzetləri onillər öncə yox, indi qaldırıram. Bu yazılarla sevindirə və söz soruşa biləcəklərimin heç biri artıq həyatda yoxdur.
Kamal 1941-ci ildə 18 yaşında əsgər aparılıb və 1944-cü il martın 28-də Uyraynanın faşistlətrdən azad edilməsi uğrunda döyüşlərdə həlak olub.
Evdə yadigar tarı qalırdı. İllər sonra musiqi məktəbinə gedəndə o tarı çalmaq mənə nəsib oldu.
Həmin tar yenə mənimlədir.
 
Akademik Rafael Hüseynov
Video
Faydalı linklər
Facebook